columns 2022


 

 


Sjnieje
(janI)
An d’r sjloes van ’t joar sjteet in de tsiedónk e vroage-sjpel. ‘t Jeet uvver ’t aafjelofe joar. Um nog ins tse uvverdinke. Misjien óch inne blik óp ’t komende joar. D’r Wiel hat zieng antwoade aa-jekruutsd. Lekt de pen neer. Sjleet ‘t blad um. Doa sjtunt zinne die me hat i-jesjikd. >>>
 
Oersjprónk
(janII)
Jenauw wie ’t vurriegs joar sjteet d’r Kep in ‘t tsimmer. Ónger ziech alling. Heë kiekt eroes. Dreikönnegke. Oane de angere könnegke. D’r Melt en d’r Balt. Óch d’r Sjteer nit. Ze hauwe jedaad dat ’t fes mar ee joar nit durch zouw joa. Mar dat vilt teëje. Óch dis joar mit leëg heng. Jing jesjenker en jinne sjteer. >>>

 

 

 

Vräue
(janIII)
Je-ermd lofe ze uver de sjtroas. ’t Bertie en d’r Wiel. Noa de wiesbevroare velder en d’r busj. De loeët sjtrakblauw. De zon sjtroalt jet va wermde. ’t Veult ziech jód aa. D’r oam tseecht ziech i wiese wölks-jer. D’r drekswaan vieët jraad de sjtroas eroes. >>>

 

Zaal
(janIV)
Jries is de loeët. Wied voet ziet d’r Hannes ‘t sjwats weëde.
‘Dat is nog nit hei’, dinkt heë.
Jraad varet e ónger e sjtuk blauw. Plaatsj vuur de zon. Mar nit vuur lang. D’r wink sjniet. ’t Is wasserkaod.>>>

‘J’

(janV)
Ze hant ziech werm ins aafjekald. De manslu van de bank. Jemindlieg zitse ze doa jet sjtonde bijenee. Evver in de winktertsiet is ‘t doa tse kaod vuur. Ze uvverlegke waal. Mar ejentlieg dunt ze jenauw ’t nemlieje wie de anger joare.
>>>

   
Lok
(fibberwI)
Aavangs fibberwaar. Ze vinge dat ’t lanksaam aa tsiet weëd um rónk d’r kuchedusj tse joa zitse. De tswai breur. Aintseljenger i jans jet óptsug. Alling óch dis joar jinne óptsóg. Vurriegs joar zunt ze nit wieër kome wie de kuche. Óptsóg óp al-aafsjtand rónk d’r dusj. Óch noen likt e jroeës sjtuk papier óp d’r dusj. >>>
 
Óp tsiet
(fibberwII)
Ze woare ’t bauw verjaese tse kieke. ’t Sjaatse. Mar noa ’t ieëtsje jood zoos ’t bij hön werm jód dri. ‘t Mörjens zitse d’r Joeëhan en ’t Lieza vuur d’r tillevies. In inne óptsóg kome de medallieëts v’rbij.>>>



 
 


Selfie
(fibberwIIi)
Jisteroavend is d’r Jean tseruk kome. Uvverwinktere in ’t zude. Heë vertrók doa tusje de sjneiklöks-jer. En ziet ze hei óch bluie. Werm heem. I zie hoes mit oesblik uvver de huevele. Dizze mörje maat e inne sjpatseerjank. Heë ziet al jet va Vasteloavend.>>>


Hu
(fibberwIV)
Heë vrieft mit inne loemel uvver d’r helm. Deë likt tusje de fietszaachens van d’r Hannes. Hu zetst heë ‘m óp. D’r helm va ziene fietskammeraad. D’r erinneroengstoer a hem. Wie ’t weer óch is. Heë jeet vuur inne kótte toer. Evver deë lengt ziech in de pedaaltritte. De jedanke junt ’m vuuroes.
>>>
 
Doem en wiesvinger
(meëtsI)
Mit de reestaesj in ing hank leuft ’t Marij durch de sjtroas. Het drieënt ziech nog ins um en winkt. Noa zieng eldere. De Vasteloavendsdaag is ’t heem jeweë. Vurriegs joar woar ’t nit kome. Evver dis joar kroog ’t dat nit veëdieg. Wie kótterbij d’r  Vasteloavend koam, wie ónrui-iejer ’t woeët.
>>>

 
 
 


Sjtats
(meëtsIi)
’t Lieza kunt ’t tsimmer eri. ’t Hat jet tseddele i jen heng.
‘Kiek ins hei Joeëhan. ’t Is werm zoeë wied. De brivvebusse jevöld mit vrundlieg kiekende lu.’
‘Da móts te vrundlieg tseruk kieke.’
‘Joa mar iech val zoeë mar nit vuur inne laach.’
>>>

 
Körpersjproach
(meëtsIII)
E oaliegsmentje zitst óp d’r rank van de roet in de duur. Vuur d’r Hannes is ’t inne jrós. ’t Vrugjoar óngerweëgs. Vuur ’t ieëtsjt noa ing lange tsiet maat e hu werm ins inne jroeëse toer. In de winktertsiet hat e jet klinger sjtukker in d’r trengel jefietst. Al flot bemerkt e ‘t.  >>>

 

Bobby
(meëtsIV)
Vrugjoar. Nog winktertsiet. Temperatoer i zommerweëd. Hei en doa weëd al i jadens jesjoefeld. ’t Bertie en d’r Wiel maache inne sjpatseerjank. Dizze mörje koam  ing ballong mit de pos. Ing jroeëse vunnef-enzivvetsieg dróp jemoald. Sjtrak kome ze óp bezuk.>>>

.

 
Vunnef
(aprilI)
D’r Joeëhan vauwt de tsiedónk tsouw.
‘Hu is inne daag um nit tse jeleuve.’
‘Wiezoeë,’ vroagt ’t Lieza. ‘Sjteet dat in de tsiedónk?’
‘Nae Lies. ’t Is doch hu ee april. Ziech mar vroeë, dat iech diech nog nit vuur d’r jek han jehaode.’
‘’t Is diech óch jeroane man.’>>>


 
 


Wies
(aprilII)
Haze hinger vinstere. Aier tsere sjtruuch. D’r oeësterhaas óngerweëgs. De poasjjesjiechte tseecht ziech. D’r aavank van de Jouw Waech. Nog paars. ’t Jeël wies van de Oeëstere sjteet veëdieg. Ing sjtrief blauw leuft al ing tsiet d’rdurch.
>>>

 

Zone
(aprilIII)
‘In de Sjtil Waech, d’r daag noa Wiese Donnesjdieg junt vier óp Jouwe Vriedieg Oeësteraier jelde.’
Dat is ’t ieëtsjte wat d’r Wiel teëje ’t Bertie zeët, went e wakker weëd. En dat dunt ze óch. ’t Weer hat ing vrugjoarzon.>>>

 


Antwoad
(aprilIV)
’t Dörp sjtroalt in de zon. De manslu van de bank hant de lampepöal mit vrugjoarblomme jetseerd. Jeël wiese klure. ’t Is Poasje, mar doa hant ze ’t kóm uvver. ’t Jong ejentlieg mar uvver ee dink. D’r krig. D’r Karl vertsellet uvver zieng eje deens-tsiet.
>>>

 

 
Leef
(aprilV)
’t Woar e paar waeche jeleie, dat ze inne tseddel in de brivvebus kroge. Inne ópróf um mit tse doeë an d’r könneksdaag. Vuur de hoesduur kuet me zaachens tse koof aabeie. Nit alling vuur kinger. De janse noabersjaf. En dat zoge ’t Lieza en d’r Joeëhan waal zitse. E oranjefes i jen sjtroas.>>>



 
 
Sjtanketsel
(maiI)
Boave óp inne huevel sjteet e bild. Ing erinneroeng aa jevallene in d’r krig. Jries i sjtee. Jekluurd i de tsiet. D’r Hannes fietst eróp. Vuur ’t bild is ing kling parkeerplaatsj. Is aafjezatsd mit e sjtanketsel. >>>

 
 
Normandië
(maiII)
Bleech jeël dörper. Jrieze sjtub wingt óp. Sjtroase nog ummer sjmaal wie i filme van oeëts. Uvver krig en doeë. Vöal doeë. Jong lu. Noen jetseechend i kruutser en inne inkele sjteer. Óp e wiesveld van ier. Jerijd in ónendlieg leed. >>>

 

Bel
(maiIII)
Wie vroeë woar e, d’r Jean. Noa de coronatsiet nog ins e joar uvverwinktere in ’t zude. En noen werm heem. Um tse moale. Vräud oessjträue mit verf uvver ’t dóch. En da kome kweer d’rdurch bilder eri. Ze knalle. Krig. Heë hilt ziech d’r kop vas. a en d’r Joeëhan waal zitse. E oranjefes i jen sjtroas.>>>
 
Troeësbóch
(maiIIV)
Ze kome bijenee. Óp ing plaatsj van absjied. Va loslosse. In inne zaal va troane. Ónbejrif. Doa zitse ze. Sjrievere. Ze sjpille ’t sjpel va wöad. Sjenke ’t jewieët va verdrage. Sjetse de weëd va jeveul. De koens va troeës. Durch ’t beneume van ’t leed. Inne zakdóch vuur troane.
Ze zitse neëveree. I rije. >>>
 
Himmelvaat
(joenieI)
Ze riskere ’t nog ins. ’t Lieza en d’r Joeëhan um óp vakans tse joa. Mit Himmelvaat. Ing rees mit de bus. Noa de berje. Umhoeëg. E paar joa hant ze ’t nit riskeerd. En noen is ’t zoeë wied. E kóffer ipakke. Jidder ’t ziengt.
‘Nit mieë wie ee,’ zeët d’r Joeëhan.>>>

 
 


Blomme
(joenieII)
In dis tsiet fietse óp zóndiegmörje betseechent wade of umvare. En dat deed d’r Hannes jeer. ’t Is de tsiet va protsessiejoeëne. In alle herjodsvrugde ziet heë lu an jang mit tsere. Vuur de brónk. Heë nimt noen inne aafsjlaag deë heë angesj in ’t noajoar fietst.>>>


Vadderdaag
(joenieIII)
Inne daag um heem tse zieë. Tse zitse óp inne jetseerde sjtool. Mit tseechnoenge en nog mieë mit wat de klingkinger óppen sjoeël jemaad hant. Doa is wal ummer ing juffrauw of inne meester die de vaddere en de opaats hoeëg wille losse leëve. >>>
 
Wónger
(joenieIV)
Inne sjnikhese daag. Doa  dinkt d’r Joeëhan döks aa. Zicher wen ’t kaod en naas a jen duur is. En noen is ’t da zoeë wied. Hingenum in d’r sjatte. Dat hat me jemeld. Blief oes de zon. En angesj jód i-sjmiere. Verjaes ’t drinke nit. ’t Betste is wasser. Dat letste hat d’r Joeëhan  ’t Lieza e paar moal hure zage.>>>
 

Hiertehónk
(joelieI)
’t Is e jesjenk vuur d’r Wiel. Vadderdaag. Va de kinger. Noa e tejatersjtuk. Jesjraeve durch inne jeeslieje hónged joar jeleie. Heë woeët inne wiese raaf tusje sjwatse kroats jeneumd. Heë sjrievet uvver mach va kirch en koel. Uvver leefde vuur d’r herjod en d’r miensj.>>>

 
Doef
(joelieII)
Vurrieje waech varete ze nog mit d’r tsóg noa ’t tejater. Noen zitse ze werm in d’r tsóg. ’t Bertie en d’r Wiel. Ze sjtieje tswai sjtations ieëder oes wie doe. Mit e anger jemuud. Sjwiejend lofe ze neëveree. Sjtaeche inne jroeëse verkierswaeg uvver. >>>

Lof
(joelieIII)
’t Is sjtil óp d’r plai. Raest oes van inne daag moeziekfes. Veëdieg vuur d’r nieëkste. D’r Joeëhan maat zieng mörjerungde mit d’r hónk. Mit werm daag deet e dat zoeë vrug wie meuglieg.
>>>
 
Jereurd
(joelieIV)
’t Moeziekfes klinkt weltwied. Zoeë óch in ’t dörp van d’r Jean. ’t Hat hem iedeje jesjónke. Um tse moale. Tuen, insjtroemente. ’t Jieët ‘m e zicher jeveul. En jraad dat maat ‘m óch ónrui-ieg. ’t Is tse winnieg. Tse dun.
>>>
 
Nog ee moal
(joelieV)
Doa junt ze da. D’r Joeëhan en ’t Lies mit de noabersjaf. Nog ee moal noa ’t sjtadion. Ze zitse óp ing rij. Al flot weëd ing tuut mit klumpjer durchjejoave. Nit wieër wie d’r Joeëhan. Deë zitst als letste in de rij van de noabersjaf. Da jeet ze werm tseruk.>>>

  
 
Boe
(aujoesI)
D’r kop in d’r wink. Vane sjtrak. Junt in d’r wink mit. Hei en doa kunt ’t verkier óp jank. Inne intsele fietser. Aaf en tsouw inne jrós. D’r Hannes ziet de zon ópkome. De hits óngerweëgs. D’r waeg sjlingert ziech eraaf. Langs inne boerehof. >>>


Erinneroeng
(aujoesII)
Inne jroeëse kraan sjteet bij de flat. Hekke drum. Balkons weëde aafjebraoche. E sjtuk van e sjtanketsel vilt eraaf. D'r Wiel en 't Bertie bekieke ziech ‘t ins. Ze maache inne sjpatseerjank durch  't vieëdel woa d’r Wiel lierer is jeweë. Heë pakt ziech d'r tillefoon. >>>


 

 
Haof aujoes
(aujoesIII)
Heë vingt ’t aa tse merke. D’r sjieëmer kunt e bis-je ieëder. Haof aujoes. De mörjezon jet sjpieëder. D’r zommer lieët al daag lang zieng hoeëg temperatoere veule. ’t Is vuur d’r Hannes inne huegdepónk in ’t joar. In alle vrugde óp d’r fiets.
Heë vertrukt mit ’t jes-je aa. >>>
 

 

Hu
(aujoesIV)
Ópins kunt ‘t. Zoene daag. Dat-s te i dieng hemet e sjun vieëdel zies. Inne trengel jeboare. Diech ópneëmt. In deë oesblik. Sjtreumt i tsoate klure va jreun en broen. Himmelsblauw. Jolft.
Deed dinke an e land wiedvoet. I zuudlieje temperatoere.>>>

 

 
Roeë
(tseptI)
De vuurduur sjteet óp. D’r Jean zitst óp 't sjtuupje.  In de wei teëjenuvver zie hoes sjpilt de harmonie. Loestieg en freulieg. 't Sjleet uvver óp de lu. Ze zitse róngserum. Ze aese en drinke jet. De temperatoer is nog ummer zommerlieg..
>>>


 

Brugge
(tseptII)
Inne aafsjtand va nit tse wied voet. En doch boeseland. Jenóg vuur vakans-jeveul. In ing sjtad. Jet daag ópjenoame in heure koeltoer. Ing sjelp va bilder, bouwwerke, sjilderije. Kuunsler oes aller welt. Zoeë óch de bezukkere. Mieëdere sjpröach. Terrasse völle ziech. >>>



Bucher
(oktII)
Inne jode herfsdaag. Klure juuche oes beum en sjtruuch. Tuen roesje langs bleër. Aavank van d’r oktober. Druegt ’t naas van d’r tseptembermond. De middiegtem-peratoer keurt de hoed. >>>
 
Sjirm
(tseptIII)
Dis joar kanne ze nit mit d’r fiets noa ’t koensdörp joa. ’t Sjmiest jet. Nit plezerieg um durch dat weer tse vare. ’t Bertie en d’r Wiel junt mit de bus. Bekieke ziech de nase welt va hinger de vinster. Zient ’t dörp noen óch flotter kótterbij kome.
>>>



Joe-daag
(oktIII)
Ee moal in ’t joar treffe zie ziech. Ze zunt mit drei man. D’r Joep, d’r Joeëhan en d’r Sjarel. Me is ’t d’r Joe-daag jange neume. Ze hant dik vóftsieg joar jeleie tsezame óppen sjoeël  jezaese. Ze bezukke de sjtad woa de sjoeël woar. Ze kome bij d’r Joep heem bijenee. Deë woeënt vuur ziech alling.>>>
 
 
   
Jlietser
(tseptV)
De kóffere hat e i-jelane. D’r Jean kiekt nog ee moal durch de vinster noa d’r jaad. Paarse herfsblomme luete óp. Ing noajoarkluur. Ze uberasjt hem jiddes joar. Inne jrós an hem, ier heë vertrukt. >>>




Kappes
(oktIV)
‘t Lieza bekiekt ziech ins d’r Joeëhan.
‘’t Is doch kappes wa man. Zitse vier i hoes. De haitsoeng neer jezatsd. Elektriesj kecheltje aa. ’t Oavends mit ing dekke um an d’r tillevies.’
‘Zoeë is ’t noen eemoal, Lies. En los ós mar hoffe dat vier jinne kauwe winkter krient. >>>
 

 
Umsjteng
(oktI)
E inkel blad likt óppen eëd bij de bank. D’r Hain zetst ziech. Heë is d’r ieëtsjte. An de uvverzie kunt jraad d’r Karl aalofe. Heë zetst ziech óch d’rbij. Inne van de jemeende is ’t dóch ‘de scholen zijn weer begonnen’ aaf an ’t hoale. Dat woar tusje tswai beum jesjpanne.>>>



Muus-jer
(oktV)
Ze haode ’t in iere. De joaresfester. D’r haodvas in de tsiet. Vuur de manslu van de bank is ’t e treffe. Jemindlieg is dat bij de bank. Evver bij de fester is ’t e bezónger moment in ’t joar. Ing vruet an d’r krans van de tsiet. Hu d’r kirkhof. Doa kome ze bijenee.>>


Oesdele
(novI)
’t Is werm zoeë wied. D’r herfs-trit van d’r Hannes. In e vrugjoar weer. Noa d’r man van de eppel. Dizze zommer hat heë ‘m nog jezieë. Doe varet e óp inne bakfiets rónk um blomme oes tse dele. Heë ziet ‘m al sjtoa. In de sjuur.>>>
 
Sjnuutse
(novII)
De ieëtsjte rungde tsiedónk leëze hat d’r Wiel hinger d’r ruk. Heë vauwt ze tsouw. Kiekt eroes. D’r ieëtsjte mondieg va d’r nuie mond. De tuut klinkt an duur. ’t Woar inne sjmiesmörje. De zon lieët ziech jet zieë. Bleech. Inne miepmop fladdert durch d’r jaad. van d’r ummerjreun. D’r wink bloast jet bleer rónk.>>>
 
Bitter
(novIII)
Ze kieke ziech ins aa. ’t Lieza en d’r Joeëhan. Dat hant ze nog noeëts mitjemaad. E deel fester tsejeliech. Tsinterkloas en Krismes dat is tse doeë. Mar noen kunt doa óch nog Oranje bij. Dat is vuur hön tse vöal.>>>
 

Mód
(novIV)
Veer keëtse in inne krans. Ze sjtunt werm veëdieg. An d’r sjloes van e joar. D’r pap sjtikt de ieëtsjte keëts aa. Lit en wermde. Óp waeg noa jeboare weëde. Nui leëve. E kink bringer va leëvensvräud. De vlam van de keëts sjpeielt ziech in de vinster noa d’r jaad. >>>


Kingertsiet
(detsI)
Heë huet ’t al va wieds. Tuen va krismoeziek. D’r pap leuft jet sjtroase durch. Sjal tsouwjeknupd. Kap óp. ’t Is naaskaod. Heë kiekt ins rónk. Ejentlieg oane jet richtiejes tse zieë. ’t Is de tsiet va jedanke sjpieële. Tusje vruier en hu.
>>>

 

 
Oeszukke
(detsII)
Midde in d’r zommer kan e doa wal ins aa dinke. D’r krisboom hoale bij ’t Traud en d’r Harie. D’r pap mit zieng famillieë. De döatesj, manslu, klingkinger. De wermde van d’r zommer rónk d’r winkterboom. Jreun va blieve. Zoeë zunt die tswai óch. ’t Traud en d’r Harie. Hatslieg, jiddes joar alwerm zunt ze doa. >>>
 
Sjtere
(detsIII)
’t Is werm meuglieg. Noa ’t tejater. In de corona-joare hat ’t jefeld. D’r krisprojram. Alle sjteul zunt bezatsd. Weë ing moal d’rbij is jeweë, bliet kome. ’t Is zoeë herkenbaar. Kingertsiet bis noen. Vräue wie dan óch. ’t Is bauw krismes. >>>

 
 

Hiert

(detsIV)
’t Rent al d’r janse mörje. ’t Bertie en d’r Wiel sjtieje in de bus. Vurrieje waech bellet hön klingkink.
‘Oma, opa, komt uur óch. Iech bin hiert’.
Doa broechete ze nit lang uvver noa tse dinke. Ze junt hu d’rhin. >>>

 


Ingel
(detsV)
De krisdaag woare ’t Marij en ’t Sietske mit hön kinke Ingel bij de eldere van ’t Sietske. Noen de daag d’rnoa bij de eldere van ’t Marij. De ieëtsjte krismes van ‘t Ingel. Sjtoots maache ze inne sjpatseerjank durch ’t dörp. Tsezame duie ze d’r kingerwaan. >>>